Hürriyet

>

29 Mart 2012 Perşembe

Toplamanın Dağılma Özelliği


Sabah pırıl pırıl bırakıp çıktığınız eve akşam döndüğünüzde gördüğünüz karmaşanın nedenini merak ediyor musunuz? Ya da tertemiz bıraktığınız mutfağınızın iki saat içinde nasıl olup da bulaşık yığılı olduğunu? Peki ya oğlunuzun odası? Ya tertemiz ütüleyip katlayarak koyduğunuz çamaşırların iki gün sonra kirli sepetinde dertop olmuş halleri? Çok basit bir açıklaması var. Toplamanın dağılma özelliği. Şakaydı, aslında daha karışık olmakla birlikte daha bilimsel bir açıklaması: Entropy. Aslında bu teorem ev işlerini kapsamıyor tabi, ama bana göre pek de güzel uydu. Çünkü bu teoriye göre, zaman ileri doğru akarken ( buna zaman oku diyorlar)bir düzensizliği de beraberinde getirir. Çünkü düzenli halin olasılığı birken binlece farklı karmaşık durum olasılığı mevcut. Dolayısıyla karmaşık olanın gerçekleşme ihtimali çok daha yüksek. Yani evrenin genişleme kuralı bu. Büyük patlama anında mükemmel bir dirlikte olan bebek evren, saniyeler içinde genişlerken düzensizliği de beraberinde getirir. Hatta o kadar karamsar bir düşüncedir ki bu, milyonlarca yıl sonra evrenin düzensizliği ve uzaklığı dünyamızı tek bir yıldız ışığı almaz hale geçirecek, hatta dünya bile kalmayıp düzensiz parçacıkların karışık hareketlerle süzüldüğü bir yer olacak evren. Neyseki biz o günleri göremeyeceğiz, ama bu teoremin beni ne kadar rahatlattığını yenilemeden edemeyeceğim.Kocam sürekli evin dağınıklığından söz eder, ne hoş bir tesadüftür ki, bu teorimi beraberce seyrettik. Ona dönüp 'işte, artık evin neden toplanamadığını bir bilim insanından dinledin. Evrenin bu kuralına ben nasıl karşı geleyim?' dediğimde, teoremi neremle dinlediğimi sordu. Olaya mikro yaklaşmıştım oysaki, evren yerine ev, ne var ki burada? Pratik bir örnek, hani yaşadığımız hayattan manasında. Neyse, bence sizin de içiniz rahat olsun. Yaşamın ve zamanın deydiği herşey düzensizliğe akar, zamanın olmadığı tek yer olan karadeliklerde mükemmel dirliği bulabilir belki kocam. Ama o bu yaşamda ve bu boyutta olmayacak ne yazıkki! Hepimize bol karmaşalı, düzensizliğe doğru giden zaman okları diliyorum...

1 yorum:

  1. Uuu! Çok enteresan bir yazı olmuş bu, şaşkınlıkla ve merakla okudum. =) Okurken de düşündüm, hani kimi yazıları okumak zahmetsizdir ya; bu defa öyle değildi. Okurken düşündüğüm, sonra da kendime uyarlayabildiğim yazıları pek seviyorum.

    Misal şu anda odamın hali için artık bir bahanem var!

    Ne yani canım, gidip de karadelikte mi yaşayayım?

    Ay bayıldım bayıldım! =)

    Yeni bahaneler için sabırsızlıkla bekliyor olacağım. =)

    Sevgiler.

    YanıtlaSil